Σα σήμερα πριν 40 χρόνια ήταν η τελευταία μέρα που έζησε ο Νικόλαος Δελιαλής, βιβλιοφύλακας και έφορος της Βιβλιοθήκης Κοζάνης για πάνω από 5 δεκαετίες.
Η ζωή του Δελιαλή ήταν ένας απέριττος ύμνος στο καθήκον.
Τις τελευταίες μέρες μελέτησα για μια τελευταία φορά τους 135 προσωπικούς του φακέλους στο Αρχείο της Βιβλιοθήκης, μόνο και μόνο για να διαπιστώσω ότι στα 2.500 περίπου λυτά αυτά έγγραφα, περιγράφεται το πώς φτιάχτηκε όλο το υπόλοιπο αρχείο, πώς αναπτύχθηκε η ιστορική συλλογή κ.λ.π.
Περισσότερα και ειδικότερα θέλω και πρέπει να πω στα τέλη Αυγούστου, στην τελευταία ομιλία μου ως πρόεδρος της Βιβλιοθήκης Κοζάνης, επειδή 5 χρόνια τώρα τον συναντάω σε κάθε διάδρομο, σε κάθε βιβλίο και κάθε ιδέα μέσα στην Βιβλιοθήκη και με διορθώνει συνεχώς. Ένα ευχαριστώ αντί διδάκτρων έστω.
Ελπίζω κάποιος ερευνητής να εκδώσει αυτό το αρχείο συνολικά κάποτε, αφού κάνει και την πιο επιστημονική εργασία που απαιτείται.
Στο τέλος τέλος της γραφής ο Δελιαλής είναι η ιστορία ενός ολόκληρου αιώνα: από «παραπαίδι» στην Μητρόπολη Κοζάνης επί Οθωμανών, στο Μακεδονικό μέτωπο, στην Μικρασία για 5 χρόνια (το ’23 απελευθερώθηκε) και αειθαλής, σταθερός λειτουργός της Βιβλιοθήκης επί Βενιζέλου, Μεταξά, Β’ Παγκοσμίου, Εμφυλίου, Βασιλευόμενης Δημοκρατίας, Δικτατορίας και Κοινοβουλευτικής Δημοκρατίας.
7 χρόνια στον πόλεμο, τα τελευταία 15 της ζωής του σχεδόν χωρίς όραση. Τα εθνόσημα, τα λογότυπα, οι ιδέες και οι συνθήκες γύρω του άλλαξαν πολλάκις. Το διακριτικό χαμόγελό του, η άνευ όρων αγάπη του για τα πάτρια και το ανήσυχο πνεύμα του ποτέ.
Και τί δεν θα έδινα να τον κεράσω ένα κρασί ή έστω ένα χειρόγραφο. Ίσως στην επόμενη «μετά εξόδιον θητεία».
Π. Δημόπουλος – Αντιδήμαρχος Πολιτισμού Δήμου Κοζάνης και Πρόεδρος της Κοβενταρείου Δημοτικής Βιβλιοθήκης
