Πολιτισμός και πολιτική - Η προτεραιότητα - Η αλληλένδετη σχέση ανάμεσα στην πολιτική και τον πολιτισμό

Μαρία Κόλλια Τσαρουχά
Υφυπουργός Εσωτερικών, Μακεδονίας-Θράκης

Η Υφυπουργός θα αναπτύξει την αλληλένδετη σχέση ανάμεσα στην Πολιτική και τον Πολιτισμό, τη σημασία τους για τη δημιουργία και την ενίσχυση της κοινωνικής συνείδησης και υπευθυνότητας σε τοπικό και εθνικό επίπεδο, και ποιοι είναι οι όροι προστασίας του Πολιτισμού σε μια εποχή που η οικονομία, οι διεθνείς εξελίξεις και οι περιβαλλοντολογικές ανησυχίες δημιουργούν απαιτήσεις για σχεδίαση και δράση σε παγκόσμιο επίπεδο

Χρηματοδότηση δράσεων πολιτισμού στην προγραμματική περίοδο 2014-2020

Χαράλαμπος Κιουρτσίδης
Ειδική Υπηρεσία Διαχείρισης Επιχειρησιακού Προγράμματος

Πόλη και πολιτισμός. Οι δομές καλλιτεχνικής παιδείας του Δήμου Κοζάνης και η ανάδειξη του σύγχρονου και λαϊκού πολιτισμού

Ιωάννης Ιωαννίδης
Πρόεδρος ΟΑΠΝ

Είκοσι χρόνια Δη.Πε.Θε. Κοζάνης - προκλήσεις, προοπτικές και πολιτικές για το μέλλον

Θέμης Λιάκος
Πρόεδρος Δη.Πε.Θε.

Α. Παρουσίαση του οργανισμού του δημοτικού περιφερειακού θεάτρου Κοζάνης. - Σκοπός και στόχοι ίδρυσης του. - Ιστορική αναδρομή Β. Προοπτική του θεατρικού θεσμού και των παραστατικών τεχνών στην περιοχή μας. Προσκλήσεις και ορθές πολιτικές. Γ. Συμπεράσματα

Αυξάνοντας την κατά κεφαλήν καλλιέργεια

Βασίλειος Μπουγιοτόπουλος
Γενικός Γραμματέας Δήμου Κοζάνης

Ανοιχτή συζήτηση - διάλειμμα

Για να συναντήσουν οι Βιβλιοθηκες το κοινό τους: παραδείγματα, μέθοδοι, ιδέες, προτάσεις

Έλλη Δρούλια
Διευθύντρια Βιβλιοθήκης της Βουλής των Ελλήνων

Την σύντομη περιγραφή της ταυτότητας, των συλλογών και της αποστολής της Βιβλιοθήκης της Βουλής (ΒΒ) θα ακολουθήσουν παραδείγματα αποτύπωσης των κατηγοριών των χρηστών της ΒΒ και πρόσφατα στατιστικά στοιχεία. Θα ακολουθήσουν μέθοδοι προσέγγισης, στρατηγικού σχεδιασμού και επιλογές πολιτικών του ζητήματος συστηματικής και προσέλκυσης του κοινού, διευκρινίζοντας τις διαφορετικές ανάγκες που μπορεί να έχουν οι διαφορετικές κοινωνικές ομάδες. Θα προταθούν κριτήρια ιεράρχησης και αξιολόγησης των προτεραιοτήτων και ανάλυση της έννοιας της διαθεσιμότητας. Θα γίνει αναφορά στην μέθοδο ανάλυσης SWOT. Τέλος, θα διατυπωθούν ιδέες και προτάσεις χαμηλού κόστους και άμεσης εφαρμογής.

Απελευθερώνοντας τις δυνάμεις της Βιβλιοθήκης

Βίκυ Γεροντοπούλου
Υπεύθυνη Ωνασείου βιβλιοθήκης

Η Κοβεντάρειος Βιβλιοθήκη Κοζάνης είναι ένας από τους πιο παλιούς θεματοφύλακες γνώσης και πολιτισμού. Πώς η πρόκληση της μετεγκατάστασης στο νέο κτίριο και ο σχεδιασμός νέων λειτουργιών μπορούν να αποτελέσουν ευκαιρία για μια νέα δυναμική τροχιά ανάπτυξης, έμπνευσης και δημιουργικότητας; Καλές πρακτικές απελευθέρωσης δυνάμεων από την Ωνάσειο Βιβλιοθήκη.

Κατ’ οίκον βελτιώσεις

Παναγιώτης Κυράτσης Επίκουρος καθηγητής
Νικόλαος Ευκολίδης
Αθανάσιος Μανάβης
Τμήμα Μηχανολόγων Μηχανικών και Βιομηχανικού Σχεδιασμού,ΤΕΙ Δυτ.Μακεδονίας

Μπορείς να κρύψεις μια βιβλιοθήκη στη χούφτα σου; Μπορείς να χωρέσεις έναν ολόκληρο κόσμο μέσα στην αγκαλιά ενός παιδιού ή ενός φίλου; Ερωτήματα που ψάχνουν απαντήσεις στις θεματικές περιοχές: εργαλεία ανάπτυξης κοινού Βιβλιοθηκών, νέες λειτουργίες της Βιβλιοθήκης Κοζάνης και η Βιβλιοθήκη στο Σπίτι σου.
«Κατ’ οίκον βελτιώσεις» ή μια μελέτη περίπτωσης για το πωλητήριο δώρων, αναμνηστικών και αντικειμένων που ενσωματώνουν την ιστορίας της βιβλιοθήκης. Από τον Οίκο Βελτιώσεως στη Δημοτική Βιβλιοθήκη Κοζάνης και στη συνέχεια στη Βιβλιοθήκη της ψυχής μας. Θεματικές Ενότητες: Εργαλεία ανάπτυξης κοινού Βιβλιοθηκών, Νέες λειτουργίες της Βιβλιοθήκης Κοζάνης.

Οπτική επικοινωνία των Βιβλιοθηκών - η περίπτωση της ΕΒΕ

Δημήτρης Παπάζογλου Σχεδιαστής οπτικής επικοινωνίας
Γιώργος Τριανταφυλλάκος Προγραμματιστής, σχεδιαστής τυπογραφικών στοιχείων

Η ακμή, η παρακμή και η αναγέννηση της Δημοτικής Βιβλιοθήκης Κοζάνης

Ιωάννης Τσιομπάνος
Ιστορικός, διπλ. Ιστορίας - Αρχαιολογίας ΑΠΘ

Αναφορά στις πολιτικές που διαδραμάτισαν ρόλο στην άνθηση αλλά και στις παθογένειες της Βιβλιοθήκης, ενός θεσμού συνυφασμένου με το χώρο του πολιτισμού στην πόλη της Κοζάνης. Η σπουδαιότητα και το καθήκον που καλείται πλέον να επιτελέσει για το μέλλον της πόλης και των δημοτών της με την ανάγκη για αναγέννηση ενός νέου διαφωτισμού

Η ΚΔΒΚ ως φορέας έρευνας και ανάδειξης της τοπικής ιστορίας

Βασιλική Διάφα - Καμπουρίδη
Δικηγόρος, Δρ. Ιστορίας του Δικαίου ΑΠΘ

Η ΚΔΒΚ μπορεί να γίνει σημείο αναφοράς της τοπικής κοινωνίας μέσα από τις πολλαπλές δράσεις που μπορεί να αναπτύξει. Μια πλευρά της δράσης της είναι η γνωριμία με την τοπική ιστορία, όπως αυτή καταγράφεται στο αρχειακό υλικό που φυλάσσεται σ’ αυτή και προσδιορίζει την ταυτότητά της. Συνεπώς, πρέπει να προσδιοριστούν συγκεκριμένες δράσεις οι οποίες θα υλοποιήσουν το ρόλο αυτό της ΚΔΒΚ και θα συμβάλλουν στην γνώση του ιστορικού παρελθόντος, ειδικότερα κατά τα χρόνια της Τουρκοκρατίας, και που προσδιόρισαν την συλλογική και κοινωνική ταυτότητα της πόλης. Ταυτόχρονα, η αναγωγή της ΚΔΒ ως κέντρου έρευνας, θα την αναδείξει σε κέντρο έρευνας πανελλήνιας εμβέλειας. Στην εισήγηση καταγράφονται όλες οι ειδικότερες δράσεις που προτείνονται προς υλοποίηση του ρόλου αυτού, οι οποίες θα αποφέρουν πολλαπλά οφέλη στην κοινωνία.

Η Δημοτική Βιβλιοθήκης της Κοζάνης ως φορέας στήριξης της κοινωνικής συνοχής

Δρ. Γιώργος Ζάχος
Διευθυντής της Βιβλιοθήκης Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, τ. Γεν. Διευθυντής της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ελλάδος

Σε περιόδους οικονομικής κρίσης όπως αυτή που βιώνει η χώρα μας σημαντικό ποσοστό του πληθυσμού ζει σε καθεστώς ανεργίας και οικονομικής δυσπραγίας με αποτέλεσμα να βιώνει την απομόνωση και τον κοινωνικό αποκλεισμό. Ανάλογα φαινόμενα δημιουργούνται από την ύπαρξη σε πολλές πόλεις ομάδων αλλογενών προσφύγων και μεταναστών που διαβιούν απομονωμένες από τον κύριο κορμό της κοινωνίας. Δε αρκετές περιπτώσεις σε ένα εχθρικό προς αυτούς κοινωνικό περίγυρο. Τέτοιες καταστάσεις θέτουν εν αμφιβόλω τη συνέχιση της κοινής συμβίωσης και της συνοχής της κοινωνίας. Η αδιαφορία και η διαιώνιση τους μπορούν να προκαλέσουν κοινωνικές συγκρούσεις καθώς και αντικοινωνικές και ρατσιστικές συμπεριφορές. Για να αποτραπούν τέτοια φαινόμενα οι τοπικές κοινωνίες πρέπει να διαθέτουν φορείς στήριξης της κοινωνικής συνοχής που θα βοηθούν στην κοινωνική ενσωμάτωση. Οι Δημοτικές Βιβλιοθήκες με τα δημοκρατικά και τα πανανθρώπινα χαρακτηριστικά τους, μπορούν να λειτουργήσουν ως φορείς που στηρίζουν ποικιλοτρόπως την κοινωνική συνοχή και θα μεγεθύνουν το κοινωνικό κεφάλαιο. Η νέα Δημοτική Βιβλιοθήκη της Κοζάνης μπορεί να γίνει τέτοιος φορέας. Μπορεί να βοηθά τους πολίτες στην ένταξή τους στην Κοινωνία της Πληροφορίας και την ηλεκτρονική διακυβέρνηση. Μπορεί να υποστηρίζει την εκπαίδευση και την μάθηση, καθώς και προγράμματα δια-βίου μάθησης και ένταξης ανέργων. Μπορεί να πραγματοποιεί και να στηρίζει πολιτιστικές δραστηριότητες μειονεκτούντων ομάδων, προσφύγων και μεταναστών. Μπορεί να γίνει χώρος ανάπτυξης δράσεων στήριξης των κοινωνικά αδύνατων. Μπορεί να αναλαμβάνει ρόλους και δράσεις ενδυνάμωσης της ανεκτικότητας, της δημοκρατίας και της κοινωνικής συνοχής. Στην εισήγηση αναφέρονται προϋποθέσεις που μπορεί να αναπτύξει η Νέα Δημοτική Βιβλιοθήκη της Κοζάνης που θα της επιτρέπουν να αναλάβει αυτούς τους ρόλους. Παρουσιάζονται επίσης πρωτοβουλίες και δράσεις της Βιβλιοθήκης που θα ενδυναμώνουν την κοινωνική συνοχή και θα αυξάνουν το κοινωνικό κεφάλαιο της Κοζάνης και της ευρύτερης περιοχής. Η Νέα Δημοτική Βιβλιοθήκη της Κοζάνης μπορεί με την στήριξη τόσο της Πολιτείας και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης όσο και των πολιτών της Κοζάνης να αναδειχθεί σε μια Πρότυπη Βιβλιοθήκη στήριξης της κοινωνικής συνοχής, μοναδική στην Ελλάδα.

Οι Βιβλιοθήκες στο νέο περιβάλλον - η περίπτωση της Ριζαρείου Βιβλιοθήκης

Χρήστος Β. Μασσαλάς Πρόεδρος Ριζαρείου σχολής
Αλεξάνδρα Ε. Καρπέτα

Στη νέα εποχή τα μέσα πρόσβασης στην πληροφορία-γνώση και στη μετάδοση-χρήση της μας αναγκάζουν να επανεξετάσουμε το ρόλο και τη λειτουργία της βιβλιοθήκης. Η φύση των συλλογών των βιβλιοθηκών αλλάζει, με αποτέλεσμα η σημασία των έντυπων πηγών να μειώνεται, ενώ αυξάνεται η δυνατότητα ένταξης ηλεκτρονικού πληροφοριακού υλικού και πληροφόρησης που βρίσκεται εκτός αυτών. Η συνύπαρξη του έντυπου βιβλίου και της ψηφιοποιημένης του εκδοχής είναι αναγκαία και επιβεβλημένη.
Το αγγελτήριο θανάτου του έντυπου βιβλίο δεν εκφράζει την πραγματικότητα. Το ίδιο είχε συμβεί με τα δίδυμα: φωτογραφία-ζωγραφική, κινηματογράφος-θέατρο, τηλεόραση-κινηματογράφος,… Το μέλλον του βιβλίου στην έντυπή του μορφή θα εξαρτηθεί από το γενικότερο πολιτισμικό περιβάλλον.
Το οφειλόμενο χρέος μας είναι να αναλύσουμε τις νέες προκλήσεις και να εντάξουμε το ρόλο των βιβλιοθηκών στο «γίγνεσθαι». Με τον τρόπο αυτό θα μετατραπούν σε κοινωνικούς φορείς που εξασφαλίζουν τη μεταφορά στους πολίτες της απαραίτητης τεχνογνωσίας για την ανάπτυξη της οικονομίας, του πολιτισμού, της εκπαίδευσης και των επιστημών. Η Κοβεντάρειος Δημοτική Βιβλιοθήκη της Κοζάνης (ΚΔΒΚ) και η Βιβλιοθήκη της Ριζαρείου Εκκλησιαστικής Σχολής (ΡΕΣ) είναι από τις πιο σημαντικές και ιστορικές βιβλιοθήκες του ελληνικού χώρου. Έχουν κοινές ρίζες και κοινή αφετηρία. Η ΚΔΒΚ ξεκίνησε τη λειτουργία της τον 17ο αιώνα ως σχολική βιβλιοθήκη, με βιβλία κυρίως θεολογικά, όπως και η Βιβλιοθήκη της ΡΕΣ το 1844. Η προσπάθεια μέσω των δύο βιβλιοθηκών, με σκοπό την παιδεία και την κοινή ωφέλεια, συμπίπτει και χρονολογικά και θεματικά.
Η κληρονομία, η παιδεία, το πνεύμα του Διονυσίου Ψαριανού, ενός από τους σημαντικότερους ιεράρχες της Εκκλησίας της Ελλάδος, η προσωπική βιβλιοθήκη του οποίου κοσμεί τις συλλογές της Κ.Δ.Β.Κ, συμπίπτει και συμπορεύεται με τον κορμό των βασικών συλλογών της Ριζαρείου Εκκλησιαστικής Σχολής. Ποιο είναι το μέλλον τους στο ψηφιακό περιβάλλον; Θα προσπαθήσουμε να σκιαγραφήσουμε τη μελλοντική πορεία της Ριζαρείου Βιβλιοθήκης και να προτείνουμε κοινά βήματα με την Κοβεντάρειο Δημοτική Βιβλιοθήκη της Κοζάνης, με σκοπό το «κοινό καλό»

Ανοιχτή συζήτηση - διάλειμμα

Στρογγυλή τράπεζα με τους: Δρ. Φίλιππο Τσιμπόγλου, Γενικό Διευθυντή της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ελλάδος
Μιχάλης Σφακάκης, Πρόεδρος του Γενικού Συμβουλίου Βιβλιοθηκών ΥΠ.Π.Ε.Θ
Χριστίνα Κυριακοπούλου, Πρόεδρο ΕΕΒΕΠ
Χρήστο Μασσαλά, Πρόεδρο Ριζαρείου Σχολής
Γεώργιο Ζάχο, Διευθυντή Βιβλιοθήκης Πανεπιστημίου Ιωαννίνων
Παναγιώτη Δημόπουλο, Αντιδήμαρχο Πολιτισμού / Πρόεδρο ΚΔΒΚ
Συντονίζει η δημοσιογράφος Δέσποινα Αμαραντίδου

Ανακοίνωση διμερούς συμφωνίας ΚΔΒΚ - ΕΒΕ

Πολιτισμός της καθημερινότητας: μια απάντηση στην κρίση

Κωνσταντίνος Μπλιάτκας
δημοσιογράφος - συγγραφέας

Μεταβάλλοντας τη σχολική τάξη σε φιλαναγνωστική κοινότητα με εργαλείο τη Δημοτική μας Βιβλιοθήκη

Βασιλική Βόντσα
Δ/ντρια Β/βάθμιας Εκπαίδευσης ΠΕ Κοζάνης

Ως Διευθύντρια Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης και κατ' επέκταση ως φορέας των απόψεων της εκπαιδευτικής κοινότητας, θα ήθελα να αναφερθώ στους τρόπους με τους οποίους η ΚΔΒΚ συμβάλλει (τόσο στο παρελθόν, όσο και στο μέλλον με νέες δυνατότητες) στην ανάπτυξη της φιλαναγνωσίας στους μαθητές μας. Συνεπώς συμφωνώ με τη συμμετοχή μου στην ενότητα "ΚΔΒΚ- ένας οίκος βελτιώσεως για την κοινωνία"

Χθες, σήμερα, αύριο: μαζί στο δρόμο της γνώσης και της δημιουργίας μαθητές και ΚΔΒΚ

Ιωάννης Γκαμπούρας
Διευθυντής Α/βάθμιας Εκπαίδευσης ΠΕ Κοζάνης

Στην εισήγηση μας θα σας παρουσιάσουμε τα εκπαιδευτικά προγράμματα φιλαναγνωσίας που πραγματοποιήθηκαν από μαθητές και εκπαιδευτικούς των σχολικών μονάδων της Διεύθυνσης Π.Ε. Κοζάνης την τελευταία πενταετία. Στη συνέχεια θα ακολουθήσουν προτάσεις για τη συνεργασία μας με την Κ.Δ.Β.Κ. στο μέλλον, που θα αφορούν σε επισκέψεις μαθητών στο χώρο της Βιβλιοθήκης, επισκέψεις συγγραφέων παιδικών βιβλίων στις σχολικές μονάδες, συνδιοργάνωση δράσεων όπως, "Σκυταλοδρομία ανάγνωσης", πραγματοποίηση βιωματικών εργαστηρίων στη βιβλιοθήκη για την εξέλιξη του βιβλίου με θέμα: "Από τον πάπυρο στο ebook" και "Η ιστορική εξέλιξη της βιβλιοδεσίας" και η αξιοποίηση εκπαιδευτικών - συγγραφέων σε προγράμματα της βιβλιοθήκης.

Κτίζοντας γέφυρες υποστήριξης και όσμωσης με την τοπική κοινωνία

Ματίνα Τσικριτζή Μόμτσιου
Σύλλογος Φίλων Δημοτικής Βιβλιοθήκης

Στο πλαίσιο της εισήγησης γίνεται μια σύντομη αναφορά στην ίδρυση, πορεία και δράσεις του Συλλόγου Φίλων της Δημοτικής Βιβλιοθήκης καθώς και στους διαφορετικούς ρόλους που κλήθηκε να διαδραματίσει στην 15χρονη διαδρομή του μέσα σε ολοένα μεταβαλλόμενες συνθήκες.
Αναπτύσσονται οι καινούργιοι στόχοι του εν όψει δυο σημαντικών αλλαγών στο πεδίο δράσης του: α) το Νέο Κτίριο της Κοβενταρείου, που φέρνει καινούργια δεδομένα όχι μόνο στα στενά όρια λειτουργίας μιας Βιβλιοθήκης αλλά στον ευρύτερο πολιτιστικό ιστό της περιοχής, και β) την οικονομική κρίση στο βαθμό που επηρεάζει τη συμβολή σε εθελοντικές δράσεις και την ευρύτερη συμμετοχή στην δημόσια ζωή της τοπικής κοινωνίας.
Τέλος επιχειρείται μια σκιαγράφηση της μελλοντικής δυναμικής του Συλλόγου Φίλων, έτσι όπως διαφαίνεται μέσα από την συνεχή και άμεση επικοινωνία με τους δημότες της Κοζάνης.

Εθελοντές δημοσιογράφοι δημιουργούν παιδικές - νεανικές Βιβλιοθήκες: Μια άλλη πλευρά της δημοσιογραφίας και των λειτουργών της

Μπάμπης Γιαννακίδης
Δημοσιογράφος του ΑΠΕ-ΜΠΕ, μέλος του δικτύου Journalists Acting

Στην αρχή γεννήθηκε η ιδέα. Και η ιδέα αγκαλιάστηκε αμέσως από μια ομάδα βορειοελλαδιτών δημοσιογράφων, οι οποίοι δεν έχασαν χρόνο. Δημιούργησαν το Δίκτυο Εθελοντών «Δημοσιογράφοι σε Δράση» ή «Journalists Acting» –όπως το ονόμασαν και... σήκωσαν τα μανίκια. Έθεσαν ως πρώτο τους στόχο τη δημιουργία δέκα παιδικών – νεανικών πλήρως εξοπλισμένων βιβλιοθηκών και μάλιστα σε χρονικό διάστημα δύο ετών. Το είπαν και το έκαναν, έχοντας βεβαίως στο πλευρό τους την πολύτιμη βοήθεια και τη στήριξη χορηγών όπως ο Όμιλος Φουρλή με τα καταστήματα ΙΚΕΑ. Η έναρξη έγινε το καλοκαίρι του 2014 και -όπως ακριβώς το σχεδίασαν- ολοκληρώθηκε δύο χρόνια μετά: Η δέκατη βιβλιοθήκη εγκαινιάστηκε το καλοκαίρι του 2016. Τώρα τα μέλη του Δικτύου "Journalists Acting" επεξεργάζονται τα δεδομένα για τη δρομολόγηση του δεύτερου project, το οποίο δεν αποκλείεται να είναι ένας νέος κύκλος δημιουργίας παρόμοιων βιβλιοθηκών σε περιοχές όπου τις θέλουν και τις χρειάζονται.

Οίκος Βελτιώσεως: χθες και σήμερα - εξέλιξη

Ευαγγελία Αργυροπούλου
Σύλλογος Βιβλιοθηκονόμων Δυτικής Μακεδονίας

Στην εισήγηση γίνεται μια ιστορική αναδρομή της ΚΔΒΚ αλλά και του ΙΝΒΑ μέσα από τα χρόνια εργασίας μου ως συμβασιούχος υπάλληλος. Παρουσιάζεται η πορεία της ΔΒΚ η εξέλιξη, οι αλλαγές η ανανέωση, η μηχανογράφηση, η ψηφιοποίηση του αρχειακού, χειρόγραφου, έντυπου υλικού της. Γίνεται αναφορά στις νέες υπηρεσίες που πρέπει να εντάξει η βιβλιοθήκη στο νέο κτήριο ώστε να συμβάλει με την πλούσια δράση της στην πολιτιστική ανάπτυξη της περιοχής. Οι υπηρεσίες καθώς και άλλες δραστηριότητες αποτελούν τον πυρήνα των λειτουργιών της βιβλιοθήκης. Η Δημοτική Βιβλιοθήκη πρέπει να περάσει στο νέο κτήριο αναλαμβάνοντας νέους ρόλους. Η αξιοποίηση των δυνατοτήτων που προσφέρουν οι νέες τεχνολογίες για τη δημιουργία και την ανταλλαγή των πληροφοριών, που επιτρέπουν τον άμεσο εντοπισμό υλικού και τη διακίνηση του, πρέπει να χρησιμοποιηθούν. Κατόπιν τονίζεται ο ρόλος του Βιβλιοθηκονόμου. Στις βιβλιοθήκες όλων των ειδών οι βιβλιοθηκονόμοι αναλαμβάνουν, την οργάνωση και λειτουργία των βιβλιοθηκών καθώς και την υλοποίηση πολυποίκιλων εκδηλώσεων-δράσεων, οι οποίες τονίζουν τον κοινωνικό χαρακτήρα των βιβλιοθηκών. Είναι οι επιστήμονες που χωρίς αυτούς δεν νοείτε βιβλιοθήκη. Και τέλος τονίζω ότι πρέπει να τεθούν οι προτεραιότητες και να χαρακτή η στρατηγική μιας μακροχρόνιας πολιτικής που αφορά τις υπηρεσίες της βιβλιοθήκες έτσι ώστε η ΔΒΚ να συνεχίσει για χρόνια να αποτελεί ένα «Οίκο βελτιώσεως» για όλους μας.

1985-2017. Η τελική πορεία πριν από τη μεγάλη αλλαγή

Ιωάννα Στεργιοπούλου Διευθύντρια ΚΔΒΚ

Ανοιχτή συζήτηση - διάλειμμα

Ο Εμφύλιος Πόλεμος μέσα από τις στρατιωτικές εφημερίδες της Κοζάνης

Αθανάσιος Καλλιανιώτης
Ιστορικός, Δρ Ιστορίας ΑΠΘ

Η Βιβλιοθήκη ως χώρος επικοινωνίας και οι τεχνολογίες της επικοινωνίας στην υπηρεσία της Βιβλιοθήκης

Ιωάννα Κωσταρέλλα
Δρ Επικοινωνιολογίας

Ο χώρος της Βιβλιοθήκης είναι ταυτόχρονα φυσικός και νοητός. Ο ρόλος της επικοινωνίας είναι ιδιαίτερα σημαντικός τόσο στις διαδικασίες αλληλεπίδρασης που αναπτύσσονται εντός του φυσικού χώρου, όσο και στη διάχυση του πλούτου της Βιβλιοθήκης, μέσω των τεχνολογιών της επικοινωνίας στο νοητό χώρο, έτσι όπως αυτός εκτείνεται στο διαδίκτυο.
Η συγκεκριμένη εισήγηση αποσκοπεί στο να δείξει πως τα νέα κανάλια επικοινωνίας μπορούν να παίξουν έναν ζωτικής σημασίας ρόλο για τη διάχυση της πληροφορίας και να βοηθήσουν στην προσαρμογή της Βιβλιοθήκης στις νέες των χρηστών των υπηρεσιών της.

Τα έγγραφα της Δημοτικής Βιβλιοθήκης Κοζάνης

Κώστας Καμπουρίδης
Φιλόλογος, Δρ Ιστορίας – Αρχαιολογίας Α.Π.Θ

Η πρόσβαση στα αρχεία: πρότυπα περιγραφής και σύγχρονες εφαρμογές

Νέστωρ Μπαμίδης
Γενικά Αρχεία του Κράτους

Πρόσβαση είναι η διαδικασία η οποία καθιστά εφικτή τη μελέτη των αρχείων, επειδή υφίστανται αφενός το κατάλληλο νομικό πλαίσιο και αφετέρου τα εργαλεία έρευνας.
Προκειμένου τα εργαλεία έρευνας να είναι εύχρηστα και προσιτά στο ευρύ κοινό, η διεθνής αρχειακή κοινότητα συστηματοποίησε τα μεταδεδομένα (διαχειριστικά και περιγραφικά) που θεωρούνται απαραίτητα για τον εντοπισμό και την ανάκτηση των περιεχόμενων πληροφοριών σε τέσσερα αρχειακά πρότυπα περιγραφής: το ISAD(G) (1994/2000), το ISAAR(CPF) (1996/2004), το ISDF και το ISDIAH το 2008.
Η προτυποποίηση αυτή, σε συνδυασμό με τη χρήση των νέων τεχνολογιών, έχουν μεταμορφώσει τόσο τις πρακτικές περιγραφής όσο και τη διαθεσιμότητα των αρχειακών τεκμηρίων. Τα Γενικά Αρχεία του Κράτους, στην προσπάθειά τους να ανταποκριθούν στις νέες απαιτήσεις διαχείρισης και διάθεσης του αρχειακού πλούτου της χώρας, δημιούργησαν και εφαρμόζουν από το 2008 το ολοκληρωμένο σύστημα αρχειακών πληροφοριών @ρχειομνήμων. Το λογισμικό που θα παρουσιαστεί συνοπτικά, αποτελεί ένα παράδειγμα προσαρμογής του κρατικού φορέα διαχείρισης αρχείων για την ικανοποίηση τόσο των δικαιωμάτων των πολιτών όσο και των σύγχρονων αναγκών των ερευνητών.

Το στοίχημα της εθνικής αναδρομικής βιβλιογραφίας

Πόπη Πολέμη
Ιστορικός, υπεύθυνη του Βιβλιολογικού Εργαστηρίου “Φίλιππος Ηλιού”

Πολιτιστική πολιτική του Δήμου Κοζάνης - το όχημα της Βιβλιοθήκης

Παναγιώτης Δημόπουλος
Αντιδήμαρχος Πολιτισμού Δήμου Κοζάνης, Πρόεδρος ΚΔΒΚ

Νίκος Π. Δελιαλής: Πτυχές από τη ζωή και το έργο του

Στράτος Ηλιαδέλης
Οφθαλμίατρος - Συγγραφέας – Διευθυντής σύνταξης Περιοδικού “Ελιμειακά”

Το «φαινόμενο Δελιαλής» δεν είναι εύκολο να ερμηνευθεί πλήρως. Στην εισήγηση αυτή παρουσιάζονται άγνωστα στοιχεία της νεανικής του ηλικίας που σημάδεψαν την μετέπειτα πορεία του, το έργο της αναστήλωσης, διάσωσης, εμπλουτισμού και προβολής της ιστορικής Δημοτικής Βιβλιοθήκης Κοζάνης που επιτέλεσε με απαράμιλλο πάθος και αυτοθυσία για πάνω από σαράντα χρόνια, καθώς και του «Τοπικού Ιστορικού Αρχείου» που ο ίδιος δημιούργησε. Κατατίθενται ακόμη προσωπικές μαρτυρίες και βιώματα του ομιλούντος καθώς και ανθρώπων που τον γνώρισαν και συνεργάστηκαν μαζί του, ιδιαίτερα στο εκδοτικό του έργο, σε μια προσπάθεια σκιαγράφησης της ιδιαίτερης αυτής προσωπικότητας στο χώρο των γραμμάτων και του πολιτισμού.

Ανοιχτή συζήτηση - διάλειμμα

Στρογγυλή τράπεζα

με τους Δημάρχους Κοζάνης Ιωάννη Παγούνη, Πάρη Κουκουλόπουλο, Λάζαρο Μαλούτα, Λευτέρη Ιωαννίδη
Tους Προέδρους της ΚΔΒΚ Μάρκο Φλώρο, Θεόδωρο Βασδάρη
και την Άννα Διαμαντοπούλου, Πρόεδρο του δικτύου για την μεταρρύθμιση στην Ελλάδα και την Ευρώπη, πρώην επίτροπος E.E, πρώην Υπουργός
Συντονίζει ο δημοσιογράφος Κώστας Μπλιάτκας

Οι πραγματικοί θησαυροί της ΚΔΒΚ: Τα αρχεία της Βιβλιοθήκης ως πηγή Ιστορίας

Ελένη Μαργαρίτη
Bιβλιοθηκονόμος ΚΔΒΚ, Πρόεδρος Βιβλιοθηκονόμων Δυτ. Μακεδονίας, Μέλος Δ.Σ. ΚΔΒΚ

Η ΚΔΒΚ αποτελεί ως γνωστόν την παλαιότερη ιστορική βιβλιοθήκη της χώρας. Οι απαρχές της ίδρυσής της ανάγονται στο τέλος του 17ου αιώνα και συνδέονται με τη διδασκαλία στην Κοζάνη του ιερομονάχου Γρηγορίου Κονταρή από τα Σέρβια, μετέπειτα επισκόπου Σερβίων αλλά και μητροπολίτη Σμύρνης. Ως αναγωρισμένος θεσμός χρονολογείται από το 1813, όταν ανηγέρθη ιδιαίτερο κτήριο δίπλα στο Κοινοτικό σχολείο, δίπλα από τον μητροπολιτικό ναό του Αγ. Νικολάου, με πρωτοβουλίες του Χαρισίου Μεγδάνη και τη συμβολή όλων των κατοίκων. Από τότε και ως σήμερα η Βιβλιοθήκη εμπλουτιζόταν συνεχώς με βιβλία, που προέρχονταν κυρίως από δωρεές επισκόπων και λογίων της Κοζάνης. Έτσι, σήμερα η σύγχρονη Βιβλιοθήκη, διαθέτει, πέραν της συλλογής των βιβλίων, πλήθος παλαιών εντύπων, αλλά και χειρογράφων καθώς και αρχείων, ελληνικών και οθωμανικών.
Ως η παλαιότερη από τις ιστορικές βιβλιοθήκες, είναι αναμενόμενο η ΚΔΒΚ να διαθέτει σπάνια και μοναδικά τεκμήρια, ώστε να γίνεται λόγος για τους Θησαυρούς της Βιβλιοθήκης. Η ΚΔΒΚ διαθέτει κάποια παρόμοια τεκμήρια με τα παραπάνω, όπως π.χ. η Χάρτα του Ρήγα, αλλά οι πραγματικοί Θησαυροί της δεν είναι οπωσδήποτε λαμπερά χειρόγραφα, έγγραφα και έντυπα.
Η KΔΒΚ και η Κοζάνη διαθέτουν κάτι σπάνιο, που είναι μοναδικό παράδειγμα σε ελληνικό αλλά και ευρωπαϊκό επίπεδο, αναλόγως βέβαια του μεγέθους της πόλης: Η ΚΔΒΚ διασώζει όλη την οικονομική, κοινωνική και πνευματική ιστορία της Κοζάνης και του δυτικομακεδονικού χώρου στα αρχεία της, από το 1745 κ.ε.

Τέχνη σε αρχεία, αρχειακή τέχνη

Αγγελική Αυγητίδου
Τμήμα Εικαστικών και Εφαρμοσμένων Τεχνών Π.Δ.Μ.

Στην εισήγηση θα παρουσιαστούν εικαστικά έργα και δράσεις οι οποίες έχουν πραγματοποιηθεί σε συνεργασία με θεσμούς όπως είναι τα μουσεία και με ινστιτούτα που στεγάζουν αρχεία. Τα έργα που έχουν προκύψει από τη μελέτη και έρευνα των καλλιτεχνών συχνά αποκαλύπτουν τον τρόπο συλλογής, οργάνωσης και ταξινόμησης των αρχείων ως μη αντικειμενικές διαδικασίες που εμπεριέχουν σχέσεις εξουσίας και προτείνουν μία συγκεκριμένη αφήγηση για τον κόσμο. Άλλα έργα προτείνουν μία θεώρηση του αρχείου ως «ζωντανού» και ανοικτού σε νέες προσεγγίσεις, που ενδέχεται να συμπεριλαμβάνουν και τις εικαστικές του ερμηνείες οι οποίες μελλοντικά μπορούν να αποτελέσουν μέρος του ίδιου του αρχείου. Στόχος της εισήγησης είναι η παρουσίαση καλών πρακτικών δημιουργικής συνεργασίας εικαστικών με θεσμούς που συμπεριλαμβάνουν τις βιβλιοθήκες.

Οι τέσσερις χώροι: ένα νέο μοντέλο για τις Δημοτικές Βιβλιοθήκες

Γεώργιος ΧριστοδούλουΤμήμα Βιβλιοθηκονομίας και Συστημάτων Πληροφόρησης του Αλεξάνδρειου ΤΕΙ Θεσ/νικης

Το four space model είναι ένα μοντέλο που αναπτύχθηκε στη Δανία και έχει αποκτήσει ευρεία αποδοχή. Στην εισήγηση θα παρουσιαστεί το νέο μοντέλο (η νέα φιλοσοφία) που διέπει το σχεδιασμό των χώρων των βιβλιοθηκών και των λειτουργικών απαιτήσεων που αυτές πρέπει να έχουν. Θα εξεταστεί επίσης η ένταξή τους στον ιστό της πόλης καθώς και οι νέες υπηρεσίες που πρέπει να προσφέρουν.
Στη συνέχεια, με βάση αυτό το μοντέλο θα αναζητηθούν οι νέοι ρόλοι που μπορεί να αναλάβει η Βιβλιοθήκη της Κοζάνης, στο νέο της κτίριο, καθώς και ο εσωτερικός σχεδιασμός των χώρων και των υπηρεσιών της.

Σταθμοί στην ιστορική πορεία της Δημοτικής Βιβλιοθήκης Κοζάνης

Τριαντάφυλλος Σκλαβενίτης
Ιστορικός, ομότιμος Διευθυντής Ερευνών Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών

Η ανακοίνωση θα παρουσιάσει τους σταθμούς-τομές της ιστορίας της βιβλιοθήκης στο πλαίσιο της ιστορίας της Κοζάνης και της κοζανίτικης διασποράς: ίδρυση της σχολικής βιβλιοθήκης στο τέλος του 17ου αιώνα. Πρωτοποριακός μετασχηματισμός της βιβλιοθήκης σε κοινοτική (1813-1916). Αποτυχημένη προσπάθεια αλλαγής της οργάνωσης και της ιδιοκτησίας της βιβλιοθήκης με παράδοση στον πολιτισμικό οργανισμό της κοζανίτικης λογιοσύνης: Αναγνωστήριο Κοζάνης (1916-1923). Επαναφορά της βιβλιοθήκης στο κοινοτικό πλαίσιο λειτουργίας και ιδιοκτησίας, από το 1923 ως σήμερα.

Γεώργιος Δόδουρας, Θεολόγος, Ὃς πνεύματι Θεοῦ ἤγετο

Αρχιμανδρίτης Αυγουστίνος Μύρου - Ράνια Δόδουρα

Ανάμεσα στη Βιβλιοθήκη, το Κέντρο Εκμάθησης και τον Πολυχώρο: η έρευνα των ψηφιακών τεχνών στην τριτοβάθμια εκπαίδευση

Έλενα Παπαδάκη
Λέκτορας, Επιμέλεια εκθέσεων και ψηφιακές τέχνες Department of Creative Professions and Digital Arts, University of Greenwich

Ένα Μουσείο Βιβλιοθήκης για τους ανθρώπους της Κοζάνης

Ματούλα Σκαλτσάκαθηγήτρια ΑΠΘ - Ομάδα Μουσειολογικής Μελέτης
Παρασκευή ΝίτσιουΔρ Μουσειολογίας ΑΠΘ
Αγγελική Τσιοτινούυπ. Δρ ΑΠΘ

Το νέο κτιριακό συγκρότημα της Βιβλιοθήκης Κοζάνης, πέρα από τη λειτουργία της στέγασης, αναλαμβάνει και το ρόλο της μουσειακής ανάδειξης μιας από τις πλουσιότερες συλλογές βιβλίων που θησαυρίζουν σήμερα οι δημόσιες βιβλιοθήκες της Ελλάδας.
Η μεγάλη και πολύτιμη αυτή συλλογή στάθηκε αφορμή για το ξετύλιγμα ενός μουσειακού αφηγήματος που αφορά τους ανθρώπους της Κοζάνης, δηλαδή την ίδια την πόλη. Μέσα από "μεγάλες" και "μικρές" ιστορίες έρχονται στο προσκήνιο οι άνθρωποι που συμμετείχαν στην ανάπτυξη της οικονομικής και της πνευματικής ζωής της πόλης από τον 17ο αι. και εξής. Είναι αυτή η άνθιση που οδήγησε στη δημιουργία μιας πλούσιας και οργανωμένης Βιβλιοθήκης σε μια τόσο πρώιμη για τα ελληνικά δοδομένα εποχή.
Τα σημαντικά τεκμήρια στη συλλογής, εκτίθενται έτσι ώστε να αφηγούνται πολλαπλές ιστορίες. Παρουσιάζονται ταυτόχρονα ως "θησαυροί", αλλά και ως μάρτυρες για πτυχές των κοινωνικών, πολιτικών, πνευματικών και ιδεολογικών συνθηκών των αιώνων ιστορίας της Κοζάνης. Μέσα από έξι επιμέρους αφηγήματα, πολύτιμα τεκμήρια των συλλογών της Βιβλιοθήκης επιχειρούν να ανασυστήσουν μνήμες της συλλογικής ιστορίας της πόλης και να πληροφορήσουν τον επισκέπτη για την πορεία της στο χρόνο.

Ανοιχτή συζήτηση - διάλειμμα

Η σχέση και η αλληλεπίδραση της ΚΔΒΚ με τους επιστημονικούς φορείς της περιοχής

Δημήτριος Μαυροματίδης Πρόεδρος Διοικούσας Επιτροπής ΤΕΕ ΤΔΜ
Παρασκευή Χριστοπούλου Πρόεδρος Αντιπροσωπείας ΤΕΕ ΤΔΜ

Το νέο κτίριο της Κοβενταρείου Δημοτικής Βιβλιοθήκης Κοζάνης είναι πλέον μία πραγματικότητα για τη Δυτική Μακεδονία. Η πραγματικότητα όμως αυτή απαιτεί ένα σύνολο συντεταγμένων δράσεων που να συνοδεύονται από την κινητοποίηση των φορέων της ευρύτερης περιοχής μας, ώστε η Δημοτική Βιβλιοθήκη Κοζάνης που θα λειτουργεί εντός του εμβληματικού κτιρίου να είναι το ίδιο αποτελεσματική όχι μόνο για τους πολίτες της πόλης, αλλά και για την Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας και γιατί όχι και για ολόκληρη τη χώρα μας.
Ο ρόλος των Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας / Τμήματος Δυτικής Μακεδονίας (ΤΕΕ/ΤΔΜ) συνίσταται στην ανάδειξη της περιφερειακής διάστασης του σημαντικού αυτού εγχειρήματος σε συνεργασία με τη Δημοτική Βιβλιοθήκη Κοζάνης και τους φορείς της ευρύτερης περιοχής μας. Με τον τρόπο αυτό θα μπορεί να συμβάλει στην προώθηση και υλοποίηση δράσεων, τόσο εντός του νέου κτιρίου της Δημοτικής Βιβλιοθήκης όσο και εκτός, συνδέοντας τα ιστορικά στοιχεία και τη σημαντική πολιτιστική και εκπαιδευτική κληρονομιά που συνοδεύει την υφιστάμενη βιβλιοθήκη με τις νέες μεθόδους κατασκευής του επιβλητικού κτιρίου, τους ανανεωμένους χώρους του και τη σύγχρονη βιβλιογραφία στον τεχνικό τομέα που οφείλει να έχει. Προς αυτήν την κατεύθυνση η συμβολή του στην προσθήκη νέων τίτλων και πεδίων ενδιαφέροντος στο υφιστάμενο αρχείο της Δημοτικής Βιβλιοθήκης είναι το ζητούμενο. Ζητούμενο επίσης είναι, μέσω προσδιορισμένων δράσεων που άπτονται του επιστημονικού και όχι μόνο κόσμου, η αξιοποίηση των δυνατοτήτων της Κοβενταρείου Δημοτικής Βιβλιοθήκης Κοζάνης με τη δημιουργία μίας σχέσης αλληλεπίδρασης με τους επιστημονικούς και πολιτιστικούς φορείς. Μέσω αυτής της διαδικασίας θα αναδειχθούν στοιχεία που άπτονται όχι μόνο ζητημάτων νέων τεχνολογιών αλλά και αρχιτεκτονικής, άυλης, φυσικής και πολιτιστικής κληρονομιάς, όπως πρόσφατα πραγματοποιήθηκε με την 3η Biennale Αρχιτεκτονικής και Αστικής Αποκατάστασης - BRAU3.

Βιβλιοθήκες και Αρχιτεκτονική

Κωνσταντίνος Δεσποτίδης
Αρχιτέκτων, Αντιδήμαρχος Τεχνικής Υπηρεσίας Δήμου Κοζάνης

Η εισήγηση θα περιστραφεί γύρω από τη σχέση κτιρίων βιβλιοθηκών ανά τους αιώνες σε όλο τον κόσμο, με την αρχιτεκτονική. Ειδικότερα τα μέρη της εισήγησης θα περιέχουν: • Γενική ιστορική αναφορά στις βιβλιοθήκες του κόσμου • Η συμβολή της αρχιτεκτονικής στη δημιουργία εμβληματικών κτιρίων • Παραδείγματα βιβλιοθηκών από όλο τον κόσμο • Η περίπτωση της βιβλιοθήκης Κοζάνης, όσον αφορά στο αρχιτεκτονικό αποτέλεσμα (αιτιολογική έκθεση της μελέτης)

Βιβλιακή Αρμονία. Αρχιτεκτόνημα και Περιεχόμενο

Κ. Σπ. Στάικος
Αρχιτέκτονας με εξειδίκευση στην Ιστορία Βιβλιοθηκών - εκδότης

Το νέο κτίριο και η πόλη της Κοζάνης

Παναγιώτης Τζώνος
Αρχιτέκτων - καθηγητής Α.Π.Θ. - Ομάδα Μουσειολογικής μελέτης

Η εισήγηση περιγράφει και ερμηνεύει το νέο κτίριο της Κοβενταρείου Δημοτικής Βιβλιοθήκης Κοζάνης και το περιεχόμενο που αυτό φιλοξενεί, σε σχέση με το παρελθόν και το -ευκταίο- μέλλον της πόλης της Κοζάνης.

Κατεβάστε το πρόγραμμα σε μορφή pdf